به گزارش بورس نیوز، موسسه اعتباری ملل با وضعیت بسیار نامطلوب در معرض انحلال میباشد که سقوط ۸۲ درصدی قیمت سهام آن نیز، منجر به زیان سنگین پرتفوی سهامداران شده است.
بانک نهادی است که پس انداز کننده را به قرض کننده وصل میکند و وظایفی، چون تجهیز و توزیع اعتبارات، عملیات اعتباری، عملیات مالی، خرید و فروش ارزها، انتقال وجوه و همچنین سرمایه گذاری به منظور افزایش ثروت سهامدار و رونق بخشیدن به بازارها را بر عهده دارد. صنعت بانکداری نقش مهمی در گردش نقدینگی ایفا میکند و یکی از ستونهای اصلی اقتصاد کشور میباشد که تحلیل و بررسی شاخص صنعت و سهام موسسات آن، جهت اتخاذ تصمیمات مالی درست، حائز اهمیت میباشد. در ادامه به تحلیل بنیادی و تکنیکال موسسه اعتباری ملل میپردازیم و بررسی خواهیم کرد که وضعیت نابسامان این بانک کوچک و سکوت مدیرانش با سهامداران خود چه کرده است!
معرفی و جایگاه شرکت
موسسه اعتباری ملل در سال ۱۳۶۶ با نام صندوق قرض الحسنه عسکریه فعالیت خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۷۳ با شکل گرفتن وزارت تعاون به عنوان اولین تعاونی اعتبار آزاد در سطح کشور مجوز فعالیت خود را از وزارت تعاون اخذ کرد و پس از آن، حوزه عملیات خود را به سراسر کشور گسترش داد. این موسسه شامل مجموعهای از خدمات بانکی، مالی و رفاهی میباشد که ۳۲۲ شعبه و حدودا ۲ هزار و ۲۲۷ نفر پرسنل در سراسر کشور دارد.
ارزش بازار بانک ملل در بورس، مبلغ ۳ هزار و ۹۹۴ میلیارد تومان است که در حال حاضر ۸۸۰ میلیون تومان ارزش معاملات دارد. نقدشوندگی و ارزش بازار پایین باعث میشود تا این شرکت بورسی در لغزش بیشتری از لحاظ معاملات باشد و این یک هشدار است برای مدیران، سهامداران و ناظرانی که تمایل به افزایش سالم ارزش معاملات دارند! البته با توجه به دارایی ها، زیان دهی و افت ارزش ذاتی موسسه، بنظر میرسد ارزش بازار ۴ هزار میلیاردی برای سهام آن، زیاد باشد و همین ارزشهای اشباع شده کمر سهامداران را میشکند.
ترکیب سهامداران
شرکت زاگرس تجارت کیمیا پایدار با مالکیت ۸.۸ درصدی به ارزش ۱۷۶ میلیارد تومان، صندوق سرمایه گذاری نوین پیشرو با مالکیت ۸.۵ درصد به ارزش ۱۶۹ میلیارد تومان، شرکت توسعه توس بان امین با مالکیت ۷.۸ درصد به ارزش ۱۵۷ میلیارد تومان، شرکت گسترش سرمایه هوشمند با مالکیت ۷.۳ درصد به ارزش ۱۴۶ میلیارد تومان و گروه مالی ملل با مالکیت ۶.۵ درصد به ارزش ۱۳۱ میلیارد تومان، بزرگترین سهامداران عمده موسسه اعتباری ملل هستند. همچنین باید خاطر نشان کرد که بغیر از سایر مدیران، تنها سید امین جوادی به عنوان مدیر عامل و عضو هیئت مدیره با مالکیت ۳.۳ درصد به ارزش روز ۶۷ میلیارد تومان یکی از سهامداران بزرگ این موسسه میباشد...!
تحلیل سود و زیان
درآمد تسهیلات اعطایی، سپرده گذاری و اوراق بدهی بانک ملل در سال ۱۴۰۲ به مبلغ ۱۰ هزار و ۶۷۳ میلیارد تومان میباشد که ۱۳ هزار و ۲۶۰ میلیارد تومان آن، صرف سود سپردههای مشتریان میشود و خالص درآمد تسهیلات و سپرده گذاری به مبلغ ۲ هزار و ۵۸۷ میلیارد تومان زیان بر روی دست بانک میماند. خالص درآمد حاصل از کارمزد به مبلغ ۱۹ میلیارد تومان زیان و خالص سود سرمایه گذاری نیز به مبلغ ۱۹۱ میلیارد تومان سود به ثبت رسیده است. هزینههای اداری و عمومی موسسه نیز، بیش از پیش سنگین است و به مبلغ ۱ هزار و ۹۶۹ میلیارد تومان میباشد که همراه با مبلغ هزینههای مالی و استهلاک به زیان عملیاتی اضافه میکند.
با توجه به صورت سود و زیان موسسه در سال ۱۴۰۲، جمع درآمدهای عملیاتی ۱۶ درصد، هزینه سود سپردههای مشتریان ۴۲ درصد، سود ناشی از سرمایه گذاری ۸۱۲ درصد، هزینههای اداری ۶۸ درصد و هزینههای مالی ۲۴- درصد افزایش یافته است. اگر بخواهیم از دورنما به نمودار ۵ ساله سود و زیان شرکت نگاه کنیم، هزینه سود سپرده مشتریان دو برابر درآمدهای عملیاتی رشد را تجربه کرده است؛ البته ناگفته نماند که هزینههای اداری (حقوق و دستمزد، قبوض، سایر هزینهها و...) و مالی با سرعت افسار گسیخته در حال رشد هستند و این اصلا جالب نیست!
زیان خالص موسسه ملل در سال ۱۴۰۲ به مبلغ ۴ هزار و ۱۵۳ میلیارد تومان شناسایی شده که نسبت به یک سال گذشته ۳۱۳ درصد، دو سال گذشته ۱۳۳ درصد و چهار سال گذشته (۱۳۹۸) به میزان ۲۰ هزار و ۵۹ درصد افزایش یافته است که همین آمار و ارقام، اوضاع وحشتناک این موسسه اعتباری را افشا میکند! از سال ۱۳۹۹ که بازار بورس دچار سقوط شد، بانک ملل هم با افت هر چه بیشتر سودسازی مواجه شد و دلایل متعددی هم باعث و بانی مشکلات آن هستند که از ابتدا تا انتهای مقاله با دلیل و تحلیل همه جانبه شرح داده میشود.
مدیران و تصمیم گیران موسسه اعلام کرده اند که با فروش برخی داراییها از جمله ملک و افزایش سرمایه از محل آورده نقدی، کفایت سرمایه را بهبود بخشیده و زیان انباشته را کاهش دهند. با توجه به همین موارد بنظر میرسد سال ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ را با کاهش جزئی و یا روند خنثی زیان دهی موسسه پشت سر بگذاریم؛ اما همچنان زیان انباشته، زیان خالص سالانه، کفایت سرمایه، بازدهی صاحبان سهام و توازن داراییها در حالت بحرانی به سر میبرند و اگر اقدامی بزرگ صورت نگیرد، موسسه را باید منحل کرد تا بیش از این به صنعت، سهامداران خرد و مشتریان لطمهای نزند.
با توجه به صورت سود و زیان سال ۱۴۰۳ موسسه ملل، جمع درآمدهای عملیاتی به مبلغ ۱۳ هزار و ۹۶۸ میلیارد تومان، هزینه سود سپرده مشتریان ۲۰ هزار و ۵۸۵ میلیارد تومان، هزینههای اداری و عمومی ۳ هزار و ۴۵۳ میلیارد تومان، هزینههای مالی ۴۱۵ میلیارد تومان و در نهایت، زیان خالص ۴ هزار و ۲۶۴ میلیارد تومان برآورد میشود که همچنان زیان سنگین و ناترازی بین درآمد و هزینههای عملیاتی و همچنین افزایش بیش از حد هزینههای اداری که بخش اعظم آن، دستمزد و هزینه دفتری و اداری است را شاهد خواهیم بود.
تحلیل نسبتهای مالی
حاشیه سود ناخالص هر شرکت، یکی از مهمترین معیارهای اندازه گیری برای تحلیل سود و زیان میباشد که حتی قبل از حاشیه سود عملیاتی و خالص اولویت پیدا میکند. حاشیه سود ناخالص بانک ملل به میزان ۲۴- درصد میباشد؛ در حالیکه این نسبت در سال ۱۴۰۱ به میزان ۲- درصد بود و این نشان میدهد، هزینه سپرده مشتریان نسبت به درآمدها رشد بیشتری داشته است و اگر به همین روند ادامه دهد، دیگر نیازی به در نظر گرفتن هزینههای دیگر نخواهد بود و همین زیان ناخالص موسسه را به سمت ورشکستگی کامل خواهد کشاند!
حاشیه سود خالص موسسه ملل در سال ۱۴۰۲ به میزان ۳۹- درصد است که افزایش ۲۵۴ درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ را نشان میدهد و این مورد هم طبیعتا به همان مسئله زیان دهی طی سالهای متوالی که درآمد با کسر تمام هزینههای شرکت، تبدیل به زیان جبران ناپذیر میشود و اگر با همین روند ادامه دهد، قلههای بیشتری را فتح خواهد کرد ...!
جمع بدهیها و همچنین زیان حقوق صاحبان سهام آن قدر زیاد است که اصلا نمیتوان نسبتهای بدهی و بازده حقوق مالکانه را محاسبه و تجزیه و تحلیل کرد. ساختار مالی بانک کاملا ناتراز است؛ زیان خالص، انباشته و ناترازی سال به سال افزایش پیدا میکند. شاخص بازده داراییها (ROA) در سال ۱۴۰۲ به میزان ۶- درصد میباشد که نسبت به سالهای گذشته وضعیت بدتری دارد و ۶- درصد این نسبت به مدیریت ناکارآمد در استفاده از داراییها جهت انجام فعالیتهای سالم بانکی اشاره میکند.
گردش مطالبات و دوره وصول آن، به ما نشان میدهد که گردش نقدینگی مرتبط با فروش و دریافت مطالبات موسسه ملل به مرور زمان کمتر میشود و این کم بودنها اصلا خوب نیست و اگر شرکتی گردش نقدینگی درستی نداشته باشد، در نهایت به سود خالص لطمه بزرگی وارد میکند.
نسبت کفایت سرمایه این صندوق به میزان ۱۱- درصد است که تحلیلگران آن را وضعیت نامطلوب مالی از لحاظ توان پرداختی و پشتوانهای بانک تلقی میکنند؛ البته این نسبت در دو سال گذشته ۹.۶- درصد بوده که مانند تمام اقلام زیان ده دیگر افزایشی شده است.
برآورد NAV شرکت
شرکت اعتباری ملل به مبلغ ۱۶ هزار میلیارد تومان در املاک و ۲ هزار و ۴۷۳ میلیارد تومان در سهام شرکتها سرمایه گذاری کرده است که جمعا مبلغی حدود ۱۸ هزار و ۴۷۳ میلیارد تومان میباشد. ارزش خالص داراییهای شرکت به ازای هر سهم چیزی حدود ۹۲۳ تومان میشود؛ اما، چون صاحبان سهام مبلغ ۹ هزار و ۸۶۵ میلیارد تومان زیان متحمل شده است، ارزش ذاتی هر سهم وملل را ۴۳۰ تومان برآورد میشود که دو برابر قیمت بازار است. مسئله اصلی این است که شرکت داراییهای ارزندهای دارد، ولی از لحاظ سودآوری و کیفیت فعالیت هیچ گونه ارزشی خلق نمیکند و برای سهامداران خرد نیز اصلا صرفه اقتصادی ندارد که سهام یک شرکت زیان ده و دارای سیستم مدیریتی ضعیف را با هدف کسب بازده بخرد!
ارزشگذاری منابع انسانی
با توجه به نسبت ۳۰ درصدی حقوق و دستمزد به کل هزینههای اداری، میانگین دستمزد ماهانه هر پرسنل بانک ملل مبلغ ۲۲ میلیون تومان برآورد میشود که بنظر میرسد نسبت به سایر بانکها در سطح متوسط قرار دارد. نکته عجیب و غریب ماجرا این است که مبلغ هزینههای اداری و عمومی شرکت سال به سال افزایش چشمگیری را تجربه میکند، اما میزان دستمزد اکثریت پرسنل، تعداد پرسنل و شعب تغییری نمیکند و همین موارد به گردش ناسالم نقدینگی و توزیع ناعادلانه بودجه شرکتی اشاره میکند! مبلغ هزینههای اداری به میزان ۶۸ درصد نسبت به سال گذشته رشد کرده که یک رقم وحشتناک است و اگر بخواهیم در حالت خوشبینانه از نرخ رشد ۸ سال اخیر میانگین بگیریم، باز هم نسبت به درآمدها و هزینههای اداری سایر شرکتها خیلی بیشتر است.
میانگین نرخ رشد تعداد پرسنل موسسه طی ۵ سال اخیر به میزان ۳ درصد بوده است که با توجه به ادامه روند صعودی طی سالهای متوالی، تعداد پرسنل ۲ هزار و ۵۶۸ نفر برآورد میشود. جمع درآمدهای موسسه ملل ۳۱ درصد، هزینههای اداری ۷۵ درصد، تعداد پرسنل ۳ درصد و بهره وری نیروی انسانی هم ۲۵ درصد به صورت میانگین طی ۵ سال اخیر رشد داشته است که نشان میدهد مدیریت به فکر افزایش نیرو و توسعه نیرو از طریق آموزش، کاهش نفرات و یا افزایش شعب و ارائه خدمات گستردهتر نیست و از طرفی دیگر، هزینههای اداری بسیار بیشتر از وسع و درآمد رشد میکند و همچنین بازدهی پرسنل کمتر از هزینههای اداری میباشد که نشان میدهد به غیر از دستمزد، هزینههای اضافی چشمگیری در سایر موارد اداری میشود که باید هر چه سریعتر آنها را کشف و اصلاح شود تا این نرخ رشد به صورت افسار گسیخته صعود نکند.
تحلیل تکنیکال وملل
قیمت سهام وملل طی یک سال اخیر به میزان ۴۰ درصد و چهار سال اخیر ۸۲ درصد سقوط را تجربه کرده است که به صورت میانگین بیشتر از سایر هم گروهیها میباشد. در واقع صاحبان سهام چه خرد و چه کلان نه تنها از بنیاد و وضعیت مالی شرکت سود نکردند، بلکه از قیمت سهام آن نیز به بدترین شکل ممکن ضرر و زیان متحمل شدند و این یعنی آب شدن سرمایه ها، نابودی اعتماد، شکست در تامین مالی سالهای آتی، گردش ضعیف نقدینگی و عدم حمایت سهامداران بورسی و مشتریان ...!
با توجه به اینکه قیمت این سهم از سال ۱۳۹۹ به صورت متوالی کفهای خود را از دست میدهد و به تازگی نیز حمایت ۲۱۰ تومان را از دست داده است، پیش بینی میکنیم حمایتهای در دسترس ۱۷۰ و در نهایت ۱۱۰ تومان لمس شود. ۱۱۰ تومان میتواند محل انباشت دارایی و سکوی پرتاب قیمت تا اهداف بالاتر در بازه بلند مدت باشد که اگر تمایل به سرمایه گذاری پر ریسک به دلیل وضعیت بنیادی نابسامان شرکت و یا میانگین گیری نقطه خرید داشتید، میتوانید در حمایت گفته شده اقدام کنید.
قیمت سهام وملل طی یک سال اخیر به میزان ۴۰ درصد و چهار سال اخیر ۸۲ درصد سقوط را تجربه کرده است که به صورت میانگین بیشتر از سایر هم گروهیها میباشد. به سرمایه گذاران بورسی و سپرده گذاران غیر بورسی پیشنهاد میشود بر روی این موسسه حساب باز نکنند؛ چون معلوم نیست تا کی و چگونه به کار خود ادامه خواهد داد...!
محدوده ۱۱۰ تومان محل تلاقی حمایت استاتیک و داینامیک ماژور میباشد؛ در مقابل، اگر قیمت مقاومت ۲۵۰ تومان را رد کند، میتواند تا ۵۳۰ تومان و در گام بعدی تا ۱۱۶۰ تومان رشد داشته باشد. عبور از مقاومت ۲۵۰ تومان به معنای این است که روند صعودی پر قدرت بوده و آماده لمس کردن سقف تاریخی را دارد که اگر از آن هم عبور کند، اهداف بالاتری در دسترس خواهند بود.
توصیههای دوستانه
این روزها به دلیل وضعیت نابسامان اقتصادی، مشاهده میکنیم که موسسات اعتباری از معتبرترینها گرفته تا صندوقهای کوچک با نامهای عجیب و غریب همه با لغزش همراه هستند و مردم با خون و دل، پولهای خود را در ازای نرخ بهره ناچیز در مقابل تورم در بانکها سپرده گذاری میکنند. تحلیلهای انجام شده در این مقاله به صورت خلاصه وار نوشته شده است تا موجب سردرگمی و خارج از حوصله شما مخاطبان عزیز نباشد و هدف از آن، ارائه نظرات کارشناسی به همراه دلیل و مدرک بوده است. با توجه به وضعیت بنیادی نابسامان موسسه ملل از لحاظ ناترازی دارایی-بدهی، افزایش زیان دهی سال به سال، زیان انباشته سنگین، کفایت سرمایه بسیار نامطلوب و احتمالا مدیریت ضعیف به سرمایه گذاران بورسی و سپرده گذاران غیر بورسی پیشنهاد میشود با احتیاط بیشتری سراغ این موسسه بروند!
هادی بهرامی - بازار